Kwas masłowy

Skuteczność, zastosowanie, nowe produkty

Na co pomaga?

Kwas masłowy może być stosowany w wielu dolegliwościach przewodu pokarmowego, w tym chorobach jelit, zarówno jako środek wspomagający leczenie, jak i profilaktykę. Począwszy od zwykłej poprawy perystaltyki, lepszego trawienia, aż do poważniejszych chorób takich jak:

Więcej informacji o wskazaniach w sekcji Butidep i Buti.Nova

Ciekawostki i fakty

Kwas masłowy co o nim wiemy?

1.

Kwas masłowy to organiczny związek chemiczny z grupy kwasów karboksylowych, który zaliczany jest do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (short‑chain fatty acids – SCFA). Czysty kwas masłowy występuję w postaci oleistej cieczy o charakterystycznym, bardzo nieprzyjemnym  zapachu. Ze względu na swój charakterystyczny zapach oraz na niską trwałość kwas masłowy w czystej postaci nie jest stosowany w przemyśle farmaceutycznym. Częściej wykorzystuje się maślan sodu lub maślan wapnia, które są trwalsze i nie wydzielają nieprzyjemnego zapachu. Kwas masłowy stanowi podstawowe źródło energii dla komórek nabłonka jelitowego – kolonocytów. Produkowany jest w przewodzie pokarmowym przez drobnoustroje bytujące w okrężnicy, głównie bakterie fermentujące cukry. Badania nad rolą i działaniem kwasu masłowego w przewodzie pokarmowym u ludzi prowadzone są od końca lat 70’tych.

Pozajelitowy wpływ kwasu masłowego jest mniej poznany, ale warto podkreślić, że aktualnie badany jest jego wpływ na hemoglobinopatie, białaczki, chłoniaki, hipercholesterolemię, otyłość, insulinooporność i zmniejszenie ryzyka udaru mózgu.

Kwas masłowy jest od wieków stosowany w chińskiej medycynie naturalnej. W tradycyjnej medycynie chińskiej jest uważany za skuteczny środek na wiele dolegliwości, w tym m. in. bóle głowy, problemy trawienne, infekcje dróg moczowych, problemy skórne, a także uważa się, że pomaga zachować dobre samopoczucie.

 

Jacek Matulewicz Członek Zarządu i Współwłaściciel Pharma Nova Sp. z o.o.

Redaktor: Dzień dobry, słyszałem, iż powiedziałeś, że Pharma Nova chce być wiarygodnym partnerem w gastroenterologii, a o roli kwasu masłowego wykorzystywanego w chorobach czynnościowych i zapalnych jelit  wiemy naprawdę dużo.

Jacek Matulewicz: Tak, zakładając spółkę wraz ze wspólnikami poświęciliśmy dużo czasu na ustaleniu kwestii zasadniczej, czyli jaką chcemy być firmą. Zamiast tradycyjnie opisać misję firmy podjęliśmy deklarację, że będziemy rzetelni we współpracy z lekarzami i pacjentami i dostarczymy produkty najwyższej jakości.  Doszliśmy do wniosku, że będziemy specjalizować się w gastroenterologii, a skoro zadeklarowaliśmy, że będziemy rzetelni zatem w obszarze, w którym działamy chcemy być najlepsi. Dlatego zarówno produkty jak i partnerów wybieramy starannie, aby zapewnić najwyższą jakość i dostępność wyrobów leczniczych dla pacjentów. Ponieważ w pierwszej fazie działalności koncentrujemy się na wyrobach zawierających kwas masłowy, zobligowani jesteśmy do poszerzania wiedzy związanej z tą substancją. I w miarę rozwoju działalności przekazywania tej wiedzy pacjentom.

 

R: W takim razie co to jest kwas masłowy i jaką funkcję spełnia w organizmie.
J
M: Kwas masłowy jest kwasem tłuszczowym. Powstaje w wyniku przetwarzania w jelitach błonnika pokarmowego przez dobre bakterie.  Kwas masłowy występuje również w produktach spożywczych takich jak tłuszcze zwierzęce i oleje roślinne, w tym również w maśle. Jednak jego ilość w tych wyrobach jest niewielka. Zatem zasadnicza ilość kwasu masłowego wytwarzana jest w prawidłowo działających jelitach.

Aby nie wchodzić w bardziej skomplikowaną terminologię medyczną, można powiedzieć, że kwas masłowy stanowi surowiec energetyczny dla komórek (w tym błony śluzowej) jelita. Zapobiega stanom zapalnym jelit oraz wykazuje właściwości ochronne i regenerujące śluzówkę jelita. Tak wzmocnione jelito jest w stanie przeciwstawić się różnego rodzaju patogenom oraz wniknięciu ich do organizmu.

Czyli kwas masłowy pełni funkcje ochronne wobec przewodu  pokarmowego. Zapobiega przedostawaniu się bakterii i toksyn z treści jelitowej do organizmu człowieka oraz obniża możliwość wystąpienia alergii i stanów zapalnych jelit. Kwas masłowy poprawia też wrażliwość insulinową oraz może być stosowany w profilaktyce nowotworów jelita grubego.

Zastosowanie kwasu masłowego jest więc szerokie, a kolejne prace naukowe utwierdzają nas w słuszności stosowania tej substancji w określonych chorobach i w określonych sytuacjach. Naukowcy nadal badają potencjał kwasu masłowego w zakresie poprawy zdrowia jelit.

Jeżeli w przypadku chorób wytwarzanie kwasu masłowego przez organizm jest nieprawidłowe lub też leczenie wymaga zwiększonej podaży kwasu masłowego w świetle jelit, wówczas konieczne jest jego podanie z zewnątrz w postaci przygotowanego środka. Zwracam uwagę, że decyzję o podaniu kwasu masłowego, jego dawkę, powinien określić lekarz. Leczenie chorób układu pokarmowego, w tym nieswoistego zapalenia jelit jest złożone i wymaga uwzględnienia wielu czynników, w tym diety, naszego stanu psycho-fizycznego i nawyków, stosowanych substancji i leków.

R: Czy suplementacja kwasu masłowego jest prosta i można go swobodnie zażywać?
JM: Na początku powiedzmy, że kwas masłowy jako substancja ma bardzo nieprzyjemny smak i zapach – silnie zjełczałego masła. Jego produkcja jest z tego powodu uciążliwa. Z powodu swoich właściwości kwas masłowy nie nadaje się do bezpośredniego podania doustnego. Dlatego wytwarzane są sole kwasu masłowego, które nazywamy maślanem. Z reguły na rynku spotkać można maślan sodu, czy maślan wapnia. Te substancje nie są już tak „agresywne” zapachowo i nadają się do umieszczenia na przykład w kapsułkach. Maślan zostaje „zamieniony” w trakcie procesu trawienia w kwas masłowy. I już jako ta właściwa substancja dociera do miejsca zmienionego chorobowo.

Maślany można zażywać bez większych obaw o działania niepożądane, czy przedawkowanie. Niemniej jednak, jeszcze raz podkreślam – pytania o zasadność stosowania kwasu masłowego powinny być kierowane w pierwszej kolejności do lekarza. Drugą kwestią jest przyjmowanie kwasu masłowego przez kobiety w ciąży, w okresie laktacji, czy w przypadku dzieci do 7 roku życia. Jak zawsze w tego typu przypadkach należy zachowywać szczególną ostrożność i konsultować się z lekarzem.

R: Czy możemy mówić o konkretnych wskazaniach kwasu masłowego?
JM: Środki zawierającego kwas masłowy (maślan) są żywnością specjalnego przeznaczenia medycznego. Zatem możemy mówić o dietetycznym wykorzystaniu kwasu masłowego w takich schorzeniach jak:
– zaburzenia czynności jelit (np. zespół jelita drażliwego); przewlekłe zaparcia, wzdęcia i bóle brzucha, biegunki, dyspepsja;

– choroby zapalne błony śluzowej jelit, w tym po radioterapii i chemioterapii; choroby zapalne błony śluzowej jelit (m.in. wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz choroba Leśniowskiego i Crohna);

– zakażenia jelit i zaburzenia flory jelitowej (np. po antybiotykoterapii); niedobory pokarmowe (przy niedostatecznej podaży błonnika, w diecie ubogoresztkowej).

Stale pojawiają się kolejne publikacje przygotowane na podstawie badań klinicznych, wykazujących specyficzne działanie kwasu masłowego. Natomiast do lekarzy należy ocena wniosków z nich płynących.

 

R: Czym powinien charakteryzować się dobry jakościowo środek zawierający kwas masłowy?
JM: Tak jak powiedziałem wcześniej, kwas masłowy z reguły podawany jest w postaci soli: maślanu sodu, czy maślanu wapnia. Różnic między nimi nie ma.

Natomiast szczególną uwagę należy zwrócić na co najmniej trzy właściwości.

Właściwość pierwsza to dawka maślanu oraz kwasu masłowego. Wytwórcy stawiający na jakość środka powinni podawać po pierwsze zawartość maślanu w jednej kapsułce. Obok zawartości maślanu producenci powinni podawać zawartość kwasu masłowego. Dobre środki powinny zawierać wysoką zawartość  kwasu masłowego w maślanie – i w taki sposób pacjent może porównywać środki..

Drugą właściwością jest postać maślanu. Ponieważ kwas masłowy działa w jelitach, a zwłaszcza w jelicie grubym, substancja czynna (maślan) musi być w formie zapewniającej dotarcie do miejsca chorobowo zmienionego oraz nie powinna być neutralizowana i metabolizowana w żołądku i dwunastnicy. W naszych produktach stosujemy zarówno mikrootoczkowanie maślanu celulozą zapewniającą dotarcie substancji aż do jelita grubego jak i kapsułki dojelitowe DRCaps® – objęte licencją firmy Lonza.

Trzecią kwestią, na którą zwracamy uwagę, jest brak substancji niekorzystnie działających na organizm (w tym również rakotwórczych). W naszych produktach zrezygnowaliśmy z wykorzystania oleju palmowego i dwutlenku tytanu. Dodatkowo produkty Pharma Nova pozbawione są glutenu i laktozy. Dlatego środki nasze nadają się do stosowania przez pacjentów z chorobami układu pokarmowego.

R: Jakie środki zawierające kwas masłowy dostarcza pacjentom w Polsce Pharma Nova?
JM: Obecnie dostarczamy dwa środki zawierające kwas masłowy.


Pierwszym z nich jest Buti.Nova. Środek ten zawiera 350 mg czystego maślanu sodu. W tym 277 mg kwasu masłowego. Jest to środek jednoskładnikowy.
Jego nowatorstwo polega na tym, że jest to obecnie chyba najwyższa dawka maślanu sodu w kapsułce. Właśnie w produkcie Buti.Nova wykorzystane zostało mikrootoczkowanie maślanu sodu, przez co zapewniamy dostarczanie substancji czynnej do zmienionego chorobowo miejsca – jelita grubego. Buti.Nova doskonale nadaje się do terapii łączonej z lekami przeciwzapalnymi (na przykład mesalazyną, sulfasalazyną, również z budesonidem) stosowanymi we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego i odbytnicy, bądź w chorobie Leśniowskiego-Crohna, w trakcie leczenia choroby. Ale lekarze zalecają też wykorzystanie tego typu środka w podtrzymaniu remisji choroby.  Lekarz i pacjent, wykorzystując środek jednoskładnikowy, mają doskonałą kontrolę nad przebiegiem leczenia.

Buti.Nova pozbawiona jest substancji szkodliwych – oleju palmowego i dwutlenku tytanu. Nie zawiera również glutenu i laktozy. Produkt ten jest praktycznie bezwonny – pacjent zatem nie jest narażony na nieprzyjemne doznania przy jego zażywaniu.

 

Drugim produktem jest Butidep. Warto zatrzymać się na moment i poświęcić trochę czasu na poznanie właściwości tego środka, jest on bowiem nowością dla pacjentów w Polsce. W preparacie Butidep wykorzystano innowacyjne rozwiązania. Butidep zawiera bowiem dwa rodzaje kapsułek – białe, w których zawarty jest maślan wapnia w najwyższej dawce 500 mg (i odpowiednio aż 410 mg kwasu masłowego) oraz niebieskie, w których znajdują się witamina D3 2000 j.m., glutamina 100 mg oraz tryptofan 150 mg. Takie połączenie substancji w odpowiednich proporcjach, pozwala osiągnąć silniejszy efekt w leczeniu stanów zapalnych jelit. Sama wysoka dawka maślanu umożliwia mniejszą częstotliwość podawania maślanu, to znaczy raz dziennie. Dodatkowo kapsułka biała z maślanem wapnia wykonana jest w technologii DRCaps®, co gwarantuje dojelitowe dostarczenie maślanu do jelita grubego. To sanowi o skuteczności działania kwasu w miejscu zmienionym chorobowo. Jeżeli dodamy do tego, że kapsułka z maślanem ma bardzo delikatny mentolowy zapach (technologia trudna do osiągnięcia), to uzyskujemy dodatkowy komfort dla pacjenta w trakcie jego stosowania. Tym według nas wyraża się dbałość o pacjenta.

Obok kapsułki białej,  w opakowaniu znajdują się kapsułki niebieskie zawierające dzienną dawkę witaminy D3 (2000 j.jm), L-Glutaminę 100 mg i L-Tryptofan 150 mg. Witamina D i glutamina intensyfikują działanie przeciwzapalne i wzmacniające odporność organizmu. Dodatkowo tryptofan, w procesie metabolizowania, przekształca się w serotoninę. Ta zaś działając na osi jelito-mózg ma działanie antydepresyjne lub upraszczając, relaksujące. Wzmacnia to efekt lepszego samopoczucia pacjenta, powinno też prowadzić do wzrostu jakości terapii. Synergiczne i wzmocnione działanie maślanu wapnia, witaminy D3 oraz glutaminy skutkuje lepszymi wynikami leczenia stanów zapalnych jelit. Przeprowadzone zostało badanie kliniczne w klinice w Neapolu, w którym wykazano silniejszy i bardziej zdecydowany efekt leczenia stanów zapalnych błony śluzowej jelita w połączeniu Butidep i mesalazyny w porównaniu do samej mesalazyny. Daje to nadzieję na szybsze i skuteczniejsze leczenie nieswoistych chorób zapalnych jelit. Ze względu na swój skład Butidep może być stosowany w mono terapii. Zatem badanie, o którym mówiłem wskazuje, że Butidep nadaje się doskonale do leczenia w połączeniu z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi.

 

R: Czy środki Buti.Nova i Butidep zawierające kwas masłowy maja atrakcyjną cenę?
JM: Natura chorób zapalnych jelit skutkuje długotrwałym stosowaniem kwasu masłowego. Dlatego, szczególnie w przypadku chorób przewlekłych, cena ma dla pacjenta istotne znaczenie. Bierzemy to pod uwagę i staramy się, zachowując wysoką jakość produktów, oferować je w cenach niższych niż środki oferowane do tej pory przez innych producentów. Pamiętajmy, o czym wspominałem poprzednio, proces produkcyjny kwasu masłowego jest skomplikowany, co wpływa na koszt jego wytworzenia.

Buti.Nova oferowana jest w cenie około 34 zł (za wysoką dawkę 350 mg maślanu sodu i opakowanie 60 kapsułek), przy stosowaniu dwóch kapsułek dziennie jest to koszt terapii miesięcznej.

Natomiast Butidep oferowany jest w cenie około 54 zł. Pamiętajmy, że jest to środek złożony i zakupując każdą z substancji oddzielnie, koszt ich nabycia będzie wyższy niż wskazana przeze mnie cena 54 zł. Butidep oferowany jest w krajach Europy Zachodniej w cenie około 20 euro. Zatem w Polsce udało nam się osiągnąć korzystniejszą cenę dla pacjenta.

 

R: Dziękuję, za ten krótki wywiad i mam nadzieję, że będziemy mogli jeszcze porozmawiać.

JM: Również dziękuję i życzę przede wszystkim zdrowia.